Forum Turystyczne Warmii i Mazur

[Kwiatek]

Odpowiedz: Nie ma takich bo nie dostosujemy buty do kaĹźdych warunkĂłw pogodowych i terenu.

Omawianie zacznę od podziału butów na interesujące nas turystów pieszych / górskich trzy kategorie: hikking, trekking, backpacking.

Buty do hikkingu to najlżejsza wersja bytów turystycznych. Są to zazwyczaj byty lekkie, niższe "w kostce" od pozostałych dwóch kategorii i mają mniej "pancerny" wygląd. Jest to dość uniwersalne obuwie, bo służyć nam może na letnich i zimowych wycieczkach na nizinach i w niskich górach. Buty takie świetnie się spisują jako zimowe w mieście. Mają zazwyczaj dość miękką jak na buty turystyczne podeszwę i niezbyt ostry bieżnik. Oprócz skóry ( zamsz, nubuk, skóra licowa, skóra welurowa itp. ) z jakiej są wykonane, mają zazwyczaj syntetyczne "wstawki&"- z tkanin z jakich wykonuje się plecaki. Są to buty rekomendowane dla podróżników tzw. globtroterów.
Ze wzglądu na ich uniwersalność polecam turystom nie ukierunkowanym typowo na góry. Ceny takich bytów to od 250- 450 zł

Buty do trekkingu mają twardszą podeszwę od hikkingowych. Musi być ona taka aby się zginała za palcami u stóp ( jak każdy but)- tylko nie aż tak mocno i łatwo jak hikkingowe. Podeszwa powinna być na tyle twarda ( zbita w swojej konsystencji) żeby nie czuć wystających kamieni na szlakach górskich. Ten rodzaj buta może mieć także "wstawki" z tkanin syntetycznych. Takie właśnie polecam na letnie wycieczki w góry. Mogą one też być tylko i wyłącznie ze skóry czy zamszu ( bez syntetyków)- takie są lepsze na zimowe warunki w górach. Dobrze jeśli but trekkingowy ma gumowy otok na czubku buta lub nawet wokół całego buta nad podeszwą. Zabezpiecza to w pewnym stopniu przed przeciekaniem na deszczu czy w głębokim śniegu. But z takim "czubem" jest bardziej odporny na odrapania o skały. Gumowe elementy zmniejszają natomiast "oddychalność" co nie jest zbyt dobre latem. "Treki" są zazwyczaj wyższe w kostce niż buty hikkingowe.
Podsumowując są to buty, które świetnie spiszą się w górach. Na terenie nizinnym też będzie nam w nich całkiem wygodnie. Ceny "treków" to śednio 400 zł z górną granica około 600-700 zł

Buty beckpackingowe to najcięższa kategoria butów turystycznych. W moim mniemaniu dedykowanych turystyce wysokogórskiej w różnych warunkach pogodowych. Buty takie charakteryzują się tym że prawie wcale podeszwa się w nich nie zgina lub w niewielkim stopniu ( baletki to nie są : ). Buty takie wykonane są z grubej skóry, nubuku lub zamszu. "Oblane" są wokół gumowym otokiem.
W obuwiu takim tylko w góry i to te wysokie bo w Bieszczadach nie będzie w nich latem przyjemnie chodzić. Niektóre z nich nadają się do lekkich raków paskowych lub półautomatycznych ( jeśli z tyłu tuż nad podeszwą jest wcięcie). Ceny takich butów to zazwyczaj minimum od 700zł w górę.

Wracając do postawionego pytania: "Jakie buty są najlepsze ?"
Nie można tego jednoznacznie stwierdzić. Należy je dostosować do terenu i warunków pogodowych z jakimi przyjdzie nam się zmierzyć.

Najlepiej mieć 2 pary butów: jedne masywne, całe ze skóry, na twardszej podeszwie- na trudne górskie warunki itp. Drugie zaś lekkie z lżejszą podeszwą i wstawkami syntetycznymi- na lato w niższe góry i do lasu.
Wiem, wiem utopia- kogo stać na dwie pary bytów wartych łącznie minimum 800 zł. Proponuje więc dobre treki z gumowym czubem i nieco twardszą podeszwą ( ale żeby się zginała ) z membraną wodoodporną i oddychającą np. : GORE-TEX czy SYMPATEX i z jak najmniejszą ilością syntetycznych wstawek. Nie jest to rozwiązanie idealne. W takich butach latem będzie nieco gorąco a zimą w głębokim śniegu po pewnym czasie przemokną... ale każde buty przemokną prędzej czy później, no może z wyjątkiem "skorup" do alpinistyki.

Jeśli chce się kupić dość dobre buty turystyczne za kostkę- za niezbyt duże pieniądze- należy liczyć się z tym, że trzeba znaleźć kompromis cech takiego buta np. :
- jeśli wstawki syntetyczne to lepsza "oddychalność", kosztem wodoodporności,
- jeśli twardsza podeszwa to lepsza na skałę a gorsza na tereny nizinne,
- jeśli gumowy otok to większa wodoodporność ale słabsza "oddychalność".
Nie ma butów idealnych. Trzeba dostosować je do warunków i terenu z jakimi będą się borykać a w razie skrajnych sytuacji ostrej ulewy liczyć się z tym że będziemy w nich "pływać" : )

Omówię teraz poszczególne komponenty z jakich składa się but turystyczny. Porównam różne opcje i przedstawię ich wady i zalety.

Trzy podstawowe elementy to :

"Tworzywo" z jakiego but jest wykonany czyli skóra licowa, welurowa, zamsz, nubuk, tkaniny syntetyczne np. słynna CORDURA firmy Du Pont.
Zgadzam się z twierdzeniem że im mniej szwów tym lepiej ponieważ jest mniej otworków którymi może się przedostawać woda.
Poza tym szwy ( nici) się przecierają i but się "rozpada". Grube "materiały" np. skóra licowa około 2, 2-2, 5 mm jest dobra bo but jest solidny. Stanowi to niezłą barierę dla wody ale cieńsza skóra np. cienki zamsz lepiej "oddycha".
Wstawki z materiałów syntetycznych dodatkowo zwiększają "oddychalność". Ilość szwów (... o konsekwencji tego już pisałem).

Podeszwa: (... o twardości już pisałem )
Zastanówmy się teraz nad konsystencją. Są podeszwy z twardej i miękkiej gumy. Ta pierwsza lepsza jest na skałę/lód- choć nie zapobiega ślizganiu się (do tego są raki) ! Miękka guma jest według mnie lepsza do lasu i w zalesione góry.
Podeszwa może składać się z dwóch warstw- z amortyzującej pianki i twardszej gumy stykającej się z podłożem. Uważam że jest to dobre rozwiązanie w bytach trekkingowych, które mają nam służyć jako uniwersalne ( w góry i na niziny ). Jeśli byty w Tatry to lepiej sobie to odpuścić i szukać takich z masywną i twardszą podeszwą.
Najbardziej znaną i ponoć najlepszą podeszwę produkuje włoska firma Vibram. Nie uważam jednak że inne są gorsze. O Vibramie słyszałem rzeczy dobre i złe. Ja przykładowo jestem sympatykiem firmy Salomon która w swoich bytach stosuje podeszwę ContaGrip.

Membrana. Czym jest membrana?
To syntetyczna tkanina podklejona wewnątrz buta której zadaniem jest zwiększenie wodoodporności przy jednoczesnej wentylacji buta.
Najlepsza na świecie membrana to GORE-TEX stosowana pierwotnie w skafandrach kosmonautów. Drugą pod względem parametrów to SYMPATEX. Inne dobre to HYDROTEX, AQUATEX, HY-VENT itp.
Wadą takiej "wkładki" w bucie jest to, że prędzej czy później i tak przemoknie a schnie dłużej niż but bez membrany. Pogarsza też "oddychalność"- stopa się bardziej poci.
Wodoodporny tak naprawdę jest tylko kalosz : )

Mając te podstawowe informacje, polecam zainteresować się na różnych forach dyskusyjnych opiniami o danych modelach "treków" Sprzedawca ma w swoim asortymencie najpopularniejsze modele dla ludzi którzy nie zawsze się orientują co dobre i co warto. Dobrze być zorientowanym i nie dać sobie kitu wcisnąć np. buty Campusa do wspinaczki to nieporozumienie.

W razie wątpliwości piszcie.
Życzę Wam zawsze suchych stóp- bez odcisków : )

-Piotr Gnaciński "Kwiatek"
_________________
moja strona: www.piotrgnacinski.olsztyn.pl / śniegiem malowane

sprzęt, fotografia i rysunek.